Weerbaarheid in de zorg: belangrijker dan ooit

Werken in de zorg is mooi, betekenisvol en dankbaar werk. Aan de andere kant is het ook intensief, veeleisend en soms confronterend.

De werkdruk is hoog, de personeelskrapte voelbaar, en de verwachtingen van cliënten en hun naasten zijn gestegen. Tel daar emotioneel belastende situaties en agressie-incidenten bij op, en het is duidelijk: mentale en fysieke weerbaarheid zijn belangrijker dan ooit voor zorgprofessionals.

Maar wat is weerbaarheid precies? Waarom is het nu belangrijker dan vroeger? En wat leer je eigenlijk tijdens een weerbaarheidstraining? Dat en meer vertellen we je in dit blogartikel.

Is weerbaarheid belangrijker geworden dan vroeger?

Kort gezegd: ja. Zorgprofessionals stonden altijd al onder druk, maar de omstandigheden zijn veranderd. Waar vroeger het werktempo lager lag en er meer tijd was voor persoonlijk contact, is de zorg nu veel meer gericht op efficiëntie, registratie en verantwoording. Tegelijkertijd is de samenleving mondiger geworden en is agressie – verbaal of fysiek – helaas geen uitzondering meer op de werkvloer.

Bovendien wordt er van zorgmedewerkers verwacht dat ze stevig in hun schoenen staan: om te gaan met stress, grenzen aan te geven, om te kunnen gaan met onbegrip of weerstand, en tegelijkertijd professioneel en empathisch te blijven.

Weerbaar zijn betekent dus niet alleen jezelf fysiek kunnen verdedigen, maar vooral ook mentaal sterk blijven in lastige situaties. En dat is precies waar een weerbaarheidstraining op inzet.

Wat leer je in een weerbaarheidstraining?

Een weerbaarheidstraining voor zorgprofessionals combineert praktische vaardigheden met mentale en communicatieve technieken. Het doel is dat je krachtiger en zelfverzekerder leert omgaan met spanningen, conflicten en grensoverschrijdend gedrag.

In een weerbaarheidstraining leer je bijvoorbeeld:

• Grenzen aangeven op een respectvolle manier
• Omgaan met verbale agressie of intimidatie
• Rust bewaren onder druk
• Zelfbewust communiceren (non-verbaal én verbaal)
• Herkennen van signalen van oplopende spanning
• Fysieke technieken om jezelf te beschermen (afhankelijk van de training)
• Reflectie op je eigen gedrag en overtuigingen
• Zorg dragen voor je eigen energie en stressniveau

Veel trainingen zijn praktijkgericht, met realistische rollenspellen en situaties uit de zorgpraktijk. Je oefent met collega’s én krijgt persoonlijke feedback op hoe je overkomt en hoe je kunt bijsturen.

Waar kun je een weerbaarheidstraining volgen?

Er zijn diverse organisaties die weerbaarheidstrainingen aanbieden, speciaal voor de zorg. Denk aan:

• Trainingsbureaus gespecialiseerd in zorg en welzijn, een voorbeeld is zorgbemiddelingsbureau PRTD uit Rotterdam.
• Bijvoorbeeld bureaus die ook intervisie, communicatie- of agressietraining geven.
• Opleidingscentra van zorginstellingen zelf
• Grote zorgorganisaties hebben vaak een intern scholingsaanbod of werken samen met vaste trainers.
• Landelijke opleiders in veiligheid en agressiepreventie
• Sommige partijen bieden specifieke programma’s voor GGZ, jeugdzorg of ouderenzorg.

Let bij het kiezen van een training op:

• Aansluiting bij jouw zorgsector (huisartsenpraktijk, GGZ, thuiszorg, ziekenhuis, etc.)
• De mix tussen mentale, communicatieve en fysieke aspecten
• De ervaring van de trainers met de zorgpraktijk
• Of het maatwerk is (bijvoorbeeld op locatie of in-company)

Een goede weerbaarheidstraining helpt je om stevig en empathisch te blijven, zónder jezelf te verliezen. En dat maakt niet alleen jou sterker, maar ook de zorg als geheel. Kortom, ontwikkel je als zorgprofessional en schrijf je in voor een weerbaarheidstraining voor de zorg